mcv در آزمایش خون چیست؟ نرمالی و علت بالا/پایین بودن mcv و درمان آن

mcv در آزمایش خون نشانه چیست؟ میزان نرمال mcv چقدر است؟ علت بالا یا پایین بودن mcv چیست؟ درمان کمبود mcv و درمان بالا بودن mvc ، در ادامه به پاسخ این سوالات خواهیم پرداخت.

MCV در آزمایش خون نشانه چیست؟

MEAN CORPOSCULAR VOLUME  که به اختصار MCV نامیده می شود میانگین حجم گلبول های قرمز خون می باشد. واحد اندازه گیری حجم متوسط گلبول های قرمز خون فمتولیتر است و مقدار طبیعی آن بین ۸۰ تا ۹۶ فمتولیتر می باشد.

اگر مقدار MCV کمتر از این مقدار باشد نشان دهنده این است که اندازه گلبول های قرمز کوچکتر از مقدار طبیعی می باشد. این پدیده به میکروسیت معروف است و ممکن است به دلیل کاهش هموگلوبین اتفاق بیفتد. افزایش هموگلوبین نیز باعث تغییر در مقدار MCV می شود. افزایش غیر طبیعی هموگلوبین ها باعث بزرگ شدن غیر عادی گلبول های قرمز شده و میانگین حجم گلبول های قرمز را افزایش می دهد.

MCV در آزمایش خون بیانگر تغییرات و تفاوت حجم گلبول های قرمز می باشد و می تواند برای تشخیص بیماری هایی که باعث تغییر در سلول های خونی می شوند مفید باشد.

تفسیر MCV در آزمایش خون

مقدار طبیعی حجم متوسط گلبول های قرمز خون بین ۹۶-۸۰ فمتولیتر می باشد. برای اندازه گیری MCV دستگاه هماتولوژی در آزمایشگاه حجم تعداد زیادی از گلبول های قرمز را محاسبه کرده و میانگین آن ها را به دست می آورد.

گلبول های قرمز از نظر میانگین حجمی در سه گرو نورمو سیت، میکرو سیت و ماکرو سیت قرار می گیرند. اگر مقدار MCV بین ۸۰ تا ۹۶ فمتولیتر باشد گلبول های قرمز در رده نورموسیت و اگر مقدار MCV کمتر از ۸۰ فمتولتیر باشند در رده میکروسیت قرار می گیرند. مقادیر MCV بالاتر از ۹۶ فمتولیتر نیز به عنوان ماکروسیت رده بندی می شوند.

نکته ای که باید به آن توجه کنیم این است که تغییرات MCV در هر فردی باید بسیار ناچیز و در حد ۱ فمتولیتر باشد. به طور مثال فردی که سال گذشته مقدار MCV او ۸۰ فمتولیتر بوده امسال مقدار فمتولیتر اون در حدود ۸۱ یا ۷۹ می تواند باشد و اگر بیشتر از یک فموتولیتر مقدار MCV او تغییر کرده باشد باید توسط پزشک بررسی های مجدد و دقیق صورت بگیرد.

آزمایش MCV در چه مواردی تجویز می شود؟

همانطور که گفتیم MCV میانگین حجم گلبول های قرمز خون را نشان می دهد. معمولا MCV جزیی از آزمایش شمارش کامل سلول های خونی  CBC می باشد و به طور جداگانه تجویز نمی شود. از مواردی که می توان از MCV  کمک گرفت تشخیص کم خونی یا فقر آهن و تالاسمی می باشد. به طوری که از طریق فرمول

DF=MCV – RBC – (۵ × Hb) – ۳.۴  می توان فقر آهن و تالاسمی را تشخیص داد. مقدار MCV و  RBC در این فرمول قرار داده شده و از نتیجه ای که به دست می آید برای تشخیص بیماری استفاده می شود. اگر مقدار DF منفی باشد نشانه تالاسمی و اگر مثبت باشد نشانه فقر آهن می باشد. در فرمول MI= MCV / RBC نیز اگر مقدار MI بیشتر از عدد ۱۳ باشد نشانه فقر آهن و اگر کمتر از ۱۳ باشد نشانه تالاسمی می باشد.

بالا یا پایین بودن MCV و مقدار نرمال آن

مقادیر پایین یا بالا بودن MCV در آزمایش خون می‌تواند نشانه‌هایی از برخی اختلالات خونی یا دیگر مشکلات پزشکی باشد. این تغییرات می‌توانند به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شوند. در ادامه به برخی از نشانه‌های مقادیر بالا یا پایین بودن MCV در آزمایش خون اشاره می‌کنم:

بالا بودن mcv در آزمایش خون : مقدار بالا بودن MCV به عنوان نتیجه‌ای از افزایش حجم سلول‌های قرمز خون ممکن است به مشکلاتی مانند کمبود ویتامین B12 یا اسید فولیک، بیماری‌های کبدی، آنمیا مگالوبلاستیک یا بیماری‌های تاثیرگذار بر ساختار سلول‌های خونی اشاره کند.

پایین بودن mcv در آزمایش خون : کاهش MCV ممکن است به دلیل کمبود آهن، آنمیا آهن‌کم، بیماری‌های مزمن، آنمیا تالاسمی یا بیماری‌هایی که باعث تولید سلول‌های قرمز خون کوچکتر شده و یا تجزیه سلول‌های قرمز خون شده، به وجود آید.

در هر صورت، برای تفسیر مقادیر MCV نیاز به ارزیابی کامل و تشخیصی توسط پزشک خود دارید. او می‌تواند با توجه به سایر آزمایشات و علائم بالینی شما، علت دقیق تغییرات MCV را تشخیص دهد.

میزان نرمال mcv

میزان نرمال MCV بستگی به آزمایشگاه و واحد‌های اندازه‌گیری آن دارد. اما به طور کلی، محدوده‌ی نرمال MCV در بیشتر آزمایشگاه‌ها حدوداً بین ۸۰ و ۹۶ فل/فل (فلویدیک لیتر) قرار دارد.

درمانگرها اغلب MCV را در سه دسته تقسیم می‌کنند:

MCV کم: کمبود آهن، تالاسمی، بیماری‌های مزمن، و کمبود ویتامین B12 می‌توانند باعث کاهش MCV شوند.

MCV نرمال: محدوده‌ی نرمال MCV بین ۸۰ و ۹۶ فل/فل قرار دارد و معمولاً به عنوان یک MCV طبیعی تلقی می‌شود.

MCV بالا: کمبود اسید فولیک، کمبود ویتامین B12، بیماری‌های کبدی، و برخی از بیماری‌های دیگر می‌توانند باعث افزایش MCV شوند.

با این حال، تشخیص نهایی و تفسیر مقادیر MCV نیاز به بررسی جامع توسط پزشک شما دارد. او می‌تواند با توجه به تاریخچه پزشکی، علائم بالینی، سایر آزمایشات و شرایط خاص شما، میزان MCV را به درستی تفسیر کند و تشخیص درستی را برای شما قائل شود.

درمان کمبود MCV

درمان کمبود MCV بستگی به علت اصلی کاهش این مقدار دارد. در زیر، برخی از علل شایع کاهش MCV و درمان مرتبط با آنها را بررسی می‌کنم:

1. کمبود آهن: در صورتی که کاهش MCV ناشی از کمبود آهن باشد، معمولاً با مصرف مکمل‌های آهن قابل درمان است. پزشک شما ممکن است به شما مکمل آهن تجویز کند و مشاوره‌ی مربوط به مصرف آهن در جهت تقویت میزان آن در بدنتان را ارائه دهد.
2. تالاسمی: تالاسمی نوعی بیماری خونی است که تولید سلول‌های قرمز خون نرمال را مختل می‌کند. در صورت تشخیص تالاسمی، درمان معمولاً شامل مراقبت‌های پزشکی منظم و در صورت نیاز، نقل خون ممکن است.
3. بیماری‌های مزمن: درمان کاهش MCV مرتبط با بیماری‌های مزمن مانند بیماری‌های التهابی روده، بیماری کلیوی یا بیماری‌های دیگر بهبود بیماری اصلی را شامل می‌شود. در این موارد، همکاری با پزشک خود و دنبال کردن دستورات و درمان‌های توصیه شده برای بیماری اصلی بسیار مهم است.
4. کمبود ویتامین B12: در صورت کشف کمبود ویتامین B12 به عنوان عامل کاهش MCV، معمولاً از طریق تزریق مکمل ویتامین B12 (مثل سیانوکوبالامین) یا مصرف مکمل‌های خوراکی B12، نیاز به تامین ویتامین B12 برطرف می‌شود.

کم خونی و فقر آهن شایع ترین علت کاهش حجم گلبول های قرمز خون می باشد. از علائم کم خونی می توان به ضعف، اختلالات یادگیری، خستگی، سرگیجه و … اشاره کرد. برای حل این مشکل از مواد غذایی حاوی آهن استفاده کنید. جگر، سبزیجات, عدس و لوبیا سرشار از آهن می باشند. مواد غذایی حاوی اسید فولیک نیز مانند غلات سبوس دار، آجیل و سبزیجات برگ سبز برای افزایش حجم گلبول های قرمز خون مفید می باشد. مواد غذایی حاوی ویتامین ب۱۲ را نیز در برنامه غذایی خود بگنجانید تا از شر کم خونی و کمبود گلبول های قرمز خون خلاص شوید.

در هر صورت، برای تشخیص دقیق و درمان کمبود MCV، توصیه می‌شود با پزشک خود مشاوره کنید. او می‌تواند با بررسی ویژگی‌های شما و آزمایشات تکمیلی، برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.

درمان بالا بودن MCV

بالا بودن MCV نیز ممکن است نشانه‌ای از مشکلات خونی یا مشکلات پزشکی دیگر باشد. در زیر، برخی از علل شایع افزایش MCV و درمان مرتبط با آنها را بررسی می‌کنم:

1. کمبود ویتامین B12 یا اسید فولیک: در صورت کشف کمبود ویتامین B12 یا اسید فولیک به عنوان علت بالا بودن MCV، معمولاً با مصرف مکمل‌های ویتامین B12 و اسید فولیک قابل درمان هستند. پزشک شما ممکن است به شما مکمل‌های مناسب را تجویز کند.
2. بیماری‌های کبدی: برخی از بیماری‌های کبدی می‌توانند به افزایش MCV منجر شوند. در این موارد، درمان معمولاً شامل مدیریت بیماری کبدی و درمان علت اصلی بیماری می‌شود. پزشک شما می‌تواند تشخیص دقیق را قرار دهد و درمان مناسب را تعیین کند.
3. بیماری‌های تاثیرگذار بر ساختار سلول‌های خونی: برخی از بیماری‌ها مانند آنمیا مگالوبلاستیک و سایر بیماری‌های خونی می‌توانند به افزایش MCV منجر شوند. در این موارد، درمان بستگی به نوع بیماری و شدت آن دارد و ممکن است شامل استفاده از داروها، نقل خون یا درمان‌های دیگر باشد. پزشک شما می‌تواند برنامه درمانی را برای شما تعیین کند.

توجه داشته باشید که تشخیص و درمان دقیق بالا بودن MCV نیازمند مشاوره پزشکی است. پزشک شما می‌تواند با بررسی ویژگی‌های شما و نتایج آزمایشات تکمیلی، تشخیص صحیح را برای شما قائل شود و درمان مناسب را تعیین کند.